მეტეოროლოგიური ფაქტორების გავლენა საქართველოს ტეროტორიის ზვავსაშიშროებაზე

Abstract

ზვავების ჩამოსვლის სიხშირესა და ზვავსაშიში პერიოდის ხანგრძლივობაზე სტაციონარული და ექსპედიციური კვლევის მასალების, ატმოსფერულ ნალექებსა და ჰაერის ტემპერატურაზე დაკვირვების მონაცემების ანალიზის საფუძველზე დადგენილია, რომ ზვავსაშიშროების მახასიათებლების დროში ცვლილება კლიმატის ელემენტების ცვლილებით არის გამოწვეული. კლიმატის ცვლილება ზვავსაშიშროების რაოდენობრივ მახასიათებლებს, ზვავების გავრცელების საზღვრებს და ზვავსაშიში ტერიტორიის ფართობს ცვლის, რაც, თავის მხრივ, მნიშვნელოვნად განაპირობებს ზვავების ჩამოსვლით გამოწვეულ ადამიანთა მსხვერპლისა და მატერიალური ზარალის რაოდენობას.

Based on the analysis of the frequency of avalanches and the extensity of avalanche dangerous period, from stationary and field works, precipitation and air temperature data it is determined that the temporal change of the characteristics of avalanche dangerousity is caused by the variation of climate clement. The climate change alters the characteristics of avalanche dangerousity, the borders of avalanche propagation and the area of the territory of avalanche dangerousity that, in its turn, determines the human losses and the amount of material damage.

На основе анализа материалов стационарных и экспериментальных исследований частоты схода лавин, продолжитиности лавиноопасного периода, а также данных наблюдений над атмосферными осадками и температурой воздуха установлено, что изменение харастиристик лавиноопассности во времени вызвано изменением климатических элементов. Изменение климата влияет на количественные показатели лавиноопасности, на границы распространения лавин, на площадь лавиноопасных територий, что, в свою очередь, определяет количество человеческих жертв и матерального ущерба вызванного сходом лавин.