ჰაერის ნაკადის კინეტიკური ენერგიის მოდელური გათვლები ნაკადის ლოკალურ რელიეფთან ურთიერთქმედებისას (საქარველოს ცალკეული რეგიონებისათვის)

Abstract

ზოგიერთი ლოკალური რეგიონის ჰავა მკვეთრად განსხვავდება გარემომცველი მიდამოს კლიმატისაგან. რელიეფის გავლენის პარამეტრების განსაზღვრა და მათი ანალიზი მეტად აქტუალური და მნიშვნელოვანია. საქარველოს ტერიტორიაზე არსებულ ქვაბურებში, კერძოდ, კი ახალციხის ქვაბურში, განვითარებული მიკროცირკულაციური პროცესების ახსნა-დასაბუთებისათვის გამოყენებული იქნა ჰიდროდინამიკური მიდგომა. შეფასებულია რეგიონის რელიეფის მახასიათებელი პარამეტრები და გათვლილია ოროგრაფიული ვერტიკალური სიჩქარე. მრავალწლიური მეტეოროლოგიური მონაცემების სტატისტიკური დამუშავებით დადგენილია ქვაბურების კლიმატური თავისებურებები და ჰაერის ნაკადის დინამიკის ბუნება. ასეთი კვლევა ახალციხის მუნიციპატეტის მთლიან ტერიტორიაზე შესრულებულია პირველად და მიღებულ შედეგებს, გამოყენების თვალსაზრისით, მნიშვნელოვანი თეორიული და პრაქტიკული პერსპექტივა გააჩნია. (პროექტი შესრულებულია 2017-2019 წწ.).

One of the most important problems of modernity, both from a scientific also from an industrial and practical point of view, is the study of the climatic features of local regions on the background of global warming. Based on continuous operational data, it has been established that the climate of some local regions is very different from the climate surrounding area. This circumstance is mainly related to the shape of relief and dynamic processes caused by it. Based on this, the determination of the parameters of relief influence and their analysis is very relevant, important and has great applied value. A hydrodynamic approach was used to explain and justify the microcirculation processes developing in pits in Georgia, in particular, in the Akhaltsikhe pit. The parameters characteristic of the region’s relief are estimated and the orographic vertical speed is calculated. Based on the statistical processing of long-term meteorological data, the climatic features of the pits and the nature of the dynamics of the air flow are established. These features were explained by model calculations. Modularly evaluated processes in the studied regions with respect to the real observable phenomena coincide in an approximation of 5-8%. Such a study was carried out for the first time throughout the territory of the Akhaltsikhe Municipality and the results obtained from the point of view of application, have an important theoretical and practical perspective.