ქარის საშუალო სიჩქარის ცვლილება კლიმატის ცვლილების ფონზე (თბილისის მაგალითზე)

Abstract

კლიმატის ცვლილება და მისგან გამოწვეული უარყოფითი შედეგები თანამედროვე სამყაროს უმთავრეს გამოწვევად იქცა. კლიმატური პარამეტრების მონაცემები მნიშვნელოვნად არის შეცვლილი როგორც საქართველოში, ასევე მის დედაქალაქში. სტიქიურმა განაშენიანებამ, გაზრდილმა სატრანსპორტო ნაკადმა, მწვანე ზონების შემცირებამ გააუარესა ჰაერის ხარისხი. ჩვენს მიერ ჩატარებული კვლევა ეხება ქალაქ თბილისის ქარის საშუალო სიჩქარის ცვლილების შეფასებას კლიმატის ცვლილების ფონზე. კვლევისთვის გამოვიყენეთ გარემოს ეროვნული სააგენტოს 1972-2021 წწ. დაკვირვების მონაცემები. 10-წლიანი პერიოდების მიხედვით შევაფასეთ ქალაქ თბილისში ქარის საშუალო სიჩქარის ცვლილება: თვეების, სეზონების, წელიწადის და წრფივი აპროქსიმაციის ტრენდით დაკვირვების მთლიან პერიოდში. ავაგეთ შესაბამისი ცხრილები და გრაფიკები. I-V პერიოდებს შორის ქარის საშუალო სიჩქარემ ზამთრის პერიოდში მოიმატა 0.43 მ/წმ-ით, გაზაფხულის პერიოდში მოიმატა 0.50 მ/წმ-ით, ზაფხულის პერიოდში მოიმატა 0.53 მ/წმ-ით, შემოდგომის პერიოდში მოიმატა 0.30 მ/წმ-ით, მთლიან პერიოდში მოიმატა 0.44 მ/წმ-ით. წრფივი აპროქსიმაციის ტრენდით 1972-2021 წწ. ქარის საშუალო სიჩქარემ მოიმატა 1.08 მ/წმ-დან 1.97 მ/წმ-მდე, ე. ი. მოიმატა 0.89 მ/წმ-ით, ანუ 82.93%-ით. კლიმატის ცვლილების შეფასებისთვის ქარის საშუალო სიჩქარის ცვლილების განსაზღვრა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია. კვლევის შედეგები სასურველია გათვალისწინებული იყოს ურბანული დაგეგმარებისას, ასევე დედაქალაქის სხვადასხვა სამსახურების მიერ.

Climate change and its negative consequences have become the main challenge of the modern world. The data of climatic parameters have changed significantly both in Georgia and in its capital. Spontaneous development, increased traffic flow, reduction of green areas worsened the air quality. The study conducted by us concerns the evaluation of the average wind speed change in the city of Tbilisi against the background of climate change. For the research, we used the observation data of the National Environment Agency for 1972-2021. According to 10-year periods, we evaluated the change of the average wind speed in the city of Tbilisi: With linear approximation trend, the sum of atmospheric precipitations in the entire period of observation. We constructed appropriate tables and graphs. The average wind speed between I-V periods increased by 0.43 m/s in the winter period, increased by 0.50 m/s in the spring period, increased by 0.53 m/s in the summer period, increased by 0.30 m/s in the autumn period, and increased by 0.44 m/s in the whole period. With linear approximation trend 1972-2021, the average wind speed increased from 1.08 m/s to 1.97 m/s; increased by 0.89 m/s, or by 82.93%. Determining the change in average wind speed is one of the important factors for assessment of climate change. The results of the study should be taken into account in urban planning, as well as by various services of the capital.