General statistical analysis of long-term changes in the number of days with hail in the background of climate change in Eastern Georgia

Abstract

Modern climate changes can affect the microphysical and electrical properties of clouds, such as the conditions that cause intense hail and lightning. At the same time, the effect of the impact largely depends on the physical-geographical conditions and the ecological situation. It should be noted that global warming that has occurred in recent decades has a significant impact on the dynamics of hail processes. For the statistical analysis of the number of hail days against the background of modern climate change, the average number of hail days at the stations according to decades was used, which allows to weaken short-term fluctuations and reveal long-term changes. In order to determine the dynamics of hail days in Eastern Georgia, the observation data of some meteorological stations from 1961-2000 and 2014-2020 were analyzed. In total, the data of 17 meteorological stations of Eastern Georgia about hail for the period of 1961-2020 have been processed.

თანამედროვე კლიმატის ცვლილებამ შეიძლება გავლენა მოახდინოს ღრუბლების მიკრო¬ფიზი-კურ და ელექტრულ თვისებებზე, როგორიცაა ძლიერი სეტყვა და ელვის გამომწვევი პირობები. ამასთან, ზემოქმედების ეფექტი დიდწილად დამოკიდებულია ფიზიკურ-გეოგრაფიულ პირობებზე და ეკო¬ლო-გიურ მდგომარეობაზე. აღსანიშნავია, რომ ბოლო ათწლეულების განმავლობაში მომხდარი გლობალური დათბობა მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს სეტყვის პროცესების დინამიკაზე. თანამედროვე კლიმატის ცვლილების ფონზე სეტყვის დღეების რაოდენობის სტატისტიკური ანალიზისთვის გამოყენებული იქნა სადგურებში სეტყვის დღეების საშუალო რაოდენობა ათწლეულების მიხედვით, რაც საშუალებას იძლევა შეასუსტოს მოკლევადიანი რყევები და გამოავლინოს გრძელვადიანი ცვლილებები. აღმოსავლეთ საქართველოში სეტყვის დღეების დინამიკის დასადგენად გაანალიზდა ზოგიერთი მეტეოროლოგიური სადგურის 1961-2000 და 2014-2020 წლების დაკვირვების მონაცემები. ჯამში დამუშავებულია აღმოსავლეთ საქართველოს 17 მეტეოროლოგიური სადგურის მონაცემები სეტყვის შესახებ 1961-2020 წლების პერიოდისთვის.

Современные изменения климата могут влиять на микрофизические и электрические свойства облаков, например, на условия, вызывающие интенсивный град и молнии. При этом эффект воздействия во многом зависит от физико-географических условий и экологической обстановки. Следует отметить, что глобальное потепление, произошедшее в последние десятилетия, оказывает существенное влияние на динамику градовых процессов. Для статистического анализа количества градовых дней на фоне современных изменений климата использовалось среднее количество градовых дней на станциях по десятилетиям, что позволяет ослабить краткосрочные колебания и выявить долгосрочные изменения. Для определения динамики градовых дней в Восточной Грузии были проанализированы данные наблюдений некоторых метеорологических станций за 1961-2000 и 2014-2020 годы. Всего обработаны данные 17 метеорологических станций Восточной Грузии о граде за период 1961-2020 годы.