დროითი პარამეტრების სტატისტიკური ანალიზი და საათობრივი კატეგორიული რიგების სტაციონარულობის შეფასება

Abstract

სტატია წარმოგიდგენთ დისკრეტული კატეგორიული დროითი რიგების სტატისტიკურ ანალიზს. გამოყენებულია ADF და KPSS ტესტები, ტრენდ-სტაციონარული მოდელები, მარკოვის ჯაჭვების ანალიზი, სეზონურობის შეფასება და ასტრონომიულ პარამეტრებთან — დღის ხანგრძლივობასა და მთვარის განათებასთან - კორელაციული კავშირები. შედეგები აჩვენებს, რომ რიგები არ ექვემდებარებიან არც მკაცრ სტაციონარულობას, არც ერთეულ–ფესვიანობას; მათი ყველაზე სწორი აღწერა ხდება ტრენდ–სტაციონარული პროცესებით.

The article presents a statistical analysis of discrete categorical time series. ADF and KPSS tests, trend-stationary models, Markov chain analysis, seasonality estimation, and correlations with astronomical parameters — day length and moonlight — are used. The results show that the series are neither strictly stationary nor unit-rooted; their most correct description is given by trend-stationary processes.

В статье представлен статистический анализ дискретных категориальных временных рядов. Используются тесты ADF и KPSS, тренд-стационарные модели, анализ цепей Маркова, оценка сезонности и корреляции с астрономическими параметрами — продолжительностью дня и лунным светом. Результаты показывают, что ряды не являются ни строго стационарными, ни единично-корневыми; их наиболее точное описание дается тренд-стационарными процессами.