Please use this identifier to cite or link to this item: http://openlibrary.ge/handle/123456789/7507
Title: ნიადაგის ზედაპირის რადიაციულ -ქიმიური დაბინძურების ინტენსივობის ცვლილების არასტაციონარული მოდელი
Нестационарная модель изменения интенсивности радиационно-химического загрязнения поверхности почвы
Non-stationary model of intensity variation in radial-chemical pollution of soil surface
Authors: ჩანქსელიანი, ზ.
მათიაშვილი, ს.
კერესელიძე, ზ.
ჩხიტუნიძე, მ.
Чанкселиани, З. Ж.
Матиашвили, С. Б.
Кереселидзе, З .А.
Чхитунидзе, М. С.
Chankseliani, Z.
Matiashvili, S.
Keresekidze, Z.
Chkhitunidze, M.
Keywords: გეოფიზიკა;შრომები;მყარი დადამიწის ფიზიკა;ნიადაგის ზედაპირი;რადიაციულ -ქიმიური დაბინძურება
Issue Date: 2018
Citation: მიხეილ ნოდიას სახელობის გეოფიზიკის ინსტიტუტი, შრომები, ISSN 1512-1135, ტ. LXIX; Mikheil Nodia Institute of Geophysics, Transactions, ISSN 1512-1135, vol. LXIX; Институт геофизики им. М. З. Нодиа, Труды, ISSN 1512-1135, т. LXIX; თბილისი, Tbilisi, Тбилиси, 2018, გვ. 86-99.
Abstract: მოცემულ ნაშრომში რადიალური სიმეტრიის მიახლოებაში წარმოდგენილი დიფუზიური მოდელი იძლევათვისებრივ-რაოდენობრივ ინფორმაციას იმისათვის, რომ შევაფასოთ რადიონუკლიდებით ნიადაგის ზედაპირული დაბინძურების ინტენსივობის დროში მილევის პროცესი. ეს შესაძლებელია დიფუზიის განტოლების ანალიზურ ამონახსნში შემავალი განზომილების არმქონეT= პარამეტრის დახმარებით. ამ გამოსახულებაში გარემოსდიფუზიის კოეფიციენტი D მონაწილეობს t დროსთანდა R დაბინძურების მახასიათებელ ხაზოვან მასშტაბთანკომბინაციაში. გარემოს დაბინძურების დონის ცვლილების რეტროსკოპიული სურათის ასაგებად საკმარისი იქნება მუდმივი კოორდინატების მქონე წერტილებში სხვადასხვა დროს აღებული ნიადაგის ნიმუშების რადიაციული აქტივობების შეფარდება. თუ დაბინძურების ფართი ფიქსირებულია, ხოლო სინჯების რიცხვი საკმაოდ დიდი, დიფუზიის განტოლების ანალიზური ამონახსნის გრაფიკული წარმოდგენების საშუალებით შესაძლებელი იქნება T პარამეტრის სიდიდის განსაზღვრა. სავარაუდოა, რომ ასეთი მეთოდი, თვისებრივის გარდა, უხეშად, თუცა საკმაოდ სანდოდ, მოგვცემს ინფორმაციას რადიაციული დაბინძურების მიგრაციაზე და მისი ინტენსივობის დროში კლების რაოდენობრივი მახასიათებელებზე. ჩვენს მიერ ასეთი მეთოდი გამოყენებული იყო ქ. რუსთავის ტერიტორიისათვის, სადაც30-40 სმ. სიღრმეზე აღებული იყო ნიადაგის 100-მდე სინჯიკალიუმის, ცეზიუმისა და სტრონციუმის შემცველობაზე. სინჯების 40% ცენტრალური პარკიდან იყო აღებული, სადაც ადრეულ წლებში მოხდა მეტალურგიულ კომბინატში გამომუშავებული წიდის დაყრა. დანარჩენი სინჯები აღებული იყო შემთხვევითი წესით, მაგრამ ქარის გაბატონებული მიმართულების გათვალისწინებით. რადიონუკლიდური ანალიზის პირველად შედეგებზე დაყრდნობით შეიძლება დავასკვნათ, რომ ქ.რუსთავის ტერიტორიის რადიაციული დაბინძურება პრაქტიკულად ნორმის ფარგლებშია. მიღებული მონაცემები მომავალში შეიძლება გახდეს ქალაქ რუსთავის ტერიტორიაზე რადიაციული დაბინძურების საწყისი დონის განსაზღვრისა და შემდგომში დროში ცვლილების მიახლოებითი რეტროსკოპიული სურათის წარმოდგენის საფუძველი.
URI: http://hdl.handle.net/123456789/7507
Appears in Collections:შრომათა კრებული : ტომი LXIX (2018) = Сборник трудов : Том LXIX =Transactions : Vol. LXIX

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
IG_T_69_2018_Red_11.pdfნიადაგის ზედაპირის რადიაციულ -ქიმიური დაბინძურების ინტენსივობის ცვლილების არასტაციონარული მოდელი1 MBAdobe PDFThumbnail
View/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.