ქვემო ქართლის ზოგიერთი მდინარის წყლის ხარისხის კლასიფიკაციის დადგენა ჰიდროქიმიური ინდიკატორების მიხედვით

Abstract

სტატიაში კვლევის სუბიექტებათ შეირჩნენ მდინარეეები ფოლადაური, კაზრეთულა, მაშავერა და ხრამი, ვინაიდან ისინი წარმოადგენენ აღმოსავლეთ საქართველოს, კერძოდ, კი ქვემო ქართლის ძირითად წყლის არტერიებს, რომლებიც იმყოფებიან გარკვეული ანტროპოგენული დატვირთვის ქვეშ. ნაშრომში შეჯამებულია მოცემული მდინარების გარემოსდაცვითი შეფასების მრავალწლიანი (2015-2020 წწ.) შედეგები. საანალიზო ნიმუშებში განისაზღვრა ჰიდროქიმიური მაჩვენებლები (ბიოგენური ელემენტების ფორმები, მძიმე მეტალები, ძირითადი იონები) და ფიზიკურ-ქიმიური პარამეტრები (pH, ელექტროგამტარობა, მარილიანობა, °t, წყალში გახსნილი ჟანგბადი-DO). მიღებული შედეგების საფუძველზე შეფასდა მდინარეების ეკოლოგიური მდგომარეობა. შემოთავაზებული განტოლებისა და ინტეგრალური ქიმიური მაჩვენებლების გამოყენებით (წყლის ჩარჩო დირექტივა-2000/60/EC გათვალისწინებით) განისაზღვრა მდინარეების დაბინძურების მაჩვენებელი და თითოეული მდინარის წყლის ხარისხის კლასიფიკაცია. ყველა სახის ჰიდროქიმიური და ფიზიკო-ქიმიური ანალიზი ჩატარდა თანამედროვე მეთოდების გამოყენებით, რომელიც აკმაყოფილებს და შეესაბამება ევროპულ სტანდარტებს. აღსანიშნავია, რომ შესწავლილი მდინარებიდან, მდინარე ხრამი არის ტრანსასაზღვრო მდინარე, რაც მნიშვნელოვნად ზრდის სამუშაოს აქტუალობას.

The rivers Poladauri, Kazretula, Mashavera and Khrami were selected as the study subjects, since they are the main water arteries of Eastern Georgia, particularly Kvemo Kartli, and are under a certain anthropogenic impact. The paper summarizes the results of several years (2015-2020) environmental assessments of these rivers. Hydrochemical parameters (forms of biogenic elements, heavy metals, basic ions) and physico-chemical parameters (pH, electrical conductivity, salinity, ° t, dissolved oxygen-DO) were determined in the analytical samples. Based on the obtained results, the ecological condition of the rivers was assessed. Using the proposed equation and integral chemical parameters (taking into account the Water Framework Directive -2000 / 60 / EC), the pollution rate of the rivers and the water quality classification of each river were determined. All types of hydrochemical and physico-chemical analysis were performed using modern methods that meet and comply with European standards. It should be noted that of the rivers studied, the Khrami River is a transboundary river, which significantly increases the urgency of the work.

В статье субъектами исследования были выбраны реки: Поладаури, Казретула, Машавера и Храми т. к. они являются основными водными артериями восточной Грузии, которые находятся под определенным антропогенным давлением. В статье подведены итоговые природоохранные результаты этих рек в период 2015-2020гг. Пробы для анализов определялись гидрохимическими показателями (формы биогенных элементов, тяжелые металлы, основные ионы и физико-химическимие параметри (pH, электропроводимость, соленность, t, растворенный в воде кислород-DO). На основании полученных данных была произведена оценка экологического состояния етих рек. С помощью предложенного уравнения и интегральных химических показателей (с учетом рамочной директивы по воде-2000/60/EC) был определен покозатель загрезнения рек и класс качества воды. Все типы гидрохимических и физико-химических анализов были проведены с помощю современных методов, которые соответствуют европейским стандартам. Следует отметить, что из исследованных рек, река Храми является трансграничной рекой, что значительно повышает актуальность данной работы.