გაუდაბნოების ხელშემწყობი გარემოს აბიოტური ფაქტორების მონიტორინგის შესახებ

Abstract

ნაშრომი ეძღვნება ანთროპოგენური ზემოქმედების შედეგად გაუდაბნოების ხელშემწყობი გარემოს აბიოტური ფაქტორების ცვლილებების დაკვირვებისა და შეფასების პრაქტიკულ საკითხებს. მასში ნაჩვენებია, თუ რა დიდ როლს ასრულებს ატმოსფერო ნივთიერებათა გადანაწილებაში, რომელიც მიმდინარეობს სისტემაში “ატმოსფერო – დედამიწა – მცენარეულობა – ადამიანი”. სპეციალურად შემუშავებული და დაპატენტებული მეთოდების დახმარებით შეფასებულია ატმოსფეროდან ნიადაგზე დალექილ მინერალურ ნივთიერებათა და ლითონურ მიკრომინარევთა (Cd, Zn, Cu, Pb) wliuri სიდიდეები. მოცემულია, აგრეთვე, აღნიშნული ლითონების შემცველობა კახეთის რეგიონში მოსულ ხილსა და ბოსტნეულში. მიღებული შედეგები ადასტურებენ ავტორების მიერ გამოთქმულ აზრს იმის შესახებ, რომ ბიოსფეროს ეკოლოგიური მდგომარეობა საქართველოში მიყვანილია უკიდურესად საშიშ ზღვრამდე, რაც აღნიშნული მონიტორინგის ჩატარების აუცილებლობას იწვევს.

The paper considers applied issues of observations and assessment of changes of abiotic factors of the environ-ment, stipulating desertification, caused by negative anthropogenic impact. Materials of investigations evidencing a dominant role of atmospheric air in the transfer of substances in the cycle atmosphere-soil-vegetation-human being, are presented. Amounts of mineral substances and micro admixtures of metals (Cd, Zn, Cu, Pb), falling out with precipitation on the ground surface, have been estimated by specially elaborated and patent methods. Information on the content of indicat-ed micro admixtures in fruits and vegetables growing in the Kakheti region have been presented, as well. Obtained results prove suggestions of the authors that ecological condition of the biosphere of the investigated territory is rather dangerous and that is necessary to conduct indicated monitoring measures in the area..

Работа посвящена практическим вопросам наблюдений и оценки изменений абиотических факторов окружающей среды, происходящих в результате негативного антропогенного воздействия и способствующих опу-стыниванию. Приведены материалы исследований, свидетельствующие о ведущей роли атмосферного воздуха в пере-носе веществ в системе «атмосфера – почва – растения – человек». При помощи специально разработанных и запатентованных методов оцениваются количества минераль-ных веществ и металлических микропримесей (Cd, Zn, Cu, Pb), выпадающих с осадками на поверхность земли. Кроме того, приводятся сведения о содержании указанных микропримесей в фруктах и овощах, произрастающи в регионе Кахетии. Результаты исследований подтверждают предположения авторов о том, что экологическое состояние био-сферы на исследуемой территории находится у предельно опасной границы, что вызывает необходимость выпол-нения указанного мониторинга.