საქართველოს გვალვიან რაიონებში მდინარეების ჩამონადენის მოსალოდნელ ცვლილებათა შეფასება

Abstract

საქართველოს 18 მდინარისათვის 1951-1965 წლების დაკვირვებათა მასალების გამოყენებით შეფასებულია ჩამონადენის ცვლილება წყალშემკრებზე ტემპერატურის და ნალექთა ცვლილებების პირობებში. მიღებული შედეგები შემოწმებულია დამოუკიდებელი 1981-1985 წლების მასალების საფუძველზე. შეფასების ცდომილება აღმოჩნდა საკმაოდ დაბალი (5-10%). ამიტომ, მოცემული წყალშემკრებისათვის მიღებული მდინარის ჩამონადენისა და ნალექთა ჯამების დამოკიდებულებები ტემპერატურაზე შეიძლება გამოყენებული იქნას მდინარეების წლიური ჩამონადენის საპროგნოზო შეფასებისათვის კლიმატის გლობალური დათბობის გათვალისწინებით. კერძოდ, შესრულებულია ჩამონადენის მოსალოდნელი ცვლილებების შეფასება გვალვიანი პირობების გათვალისწინებით.

Assessment of river run-off variation caused by air temperature and precipitation in the watershed is conducted on the basis of analysis of 1951-1965 data for 18 rivers in Georgia. Obtained results have been tested on the basis of independent data of the years 1981-1985. The assessment error proved to be sufficiently low, not exceeding 5-10%. Therefore, the re-sults can be used in astimating the projected annual river flow considering the global climate warming. In particular, the expected alteration of river run-off in droughty conditions is evaluated.

Для 18 рек Грузии, с применением материалов наблюдений1951-1965 гг, произведена оценка колебания стока в условиях изменения температуры воздуха и осадков на водосборе. Полученные результаты проверены на неза-висимых материалах 1981-1985 гг. Погрешность оценки оказалась довольно низкой (не более 5-10%). Поэтому, выявленные зависимости стока рек и осадков на водосборе от температуры воздуха могут быть использованы для прогнозной оценки водности рек с учётом глобального потепления климата. В частности, выполнена оценка ожидаемого изменения стока рек в условиях засухи.